1 از 1 نتیجه
1 از 1 نتیجه
به طور کلی مانومتر وسیله ای برای اندازه گیری، مشاهده و تنظیم فشار است. یکی از مهم ترین انواع مانومتر که در پزشکی کاربرد دارد، مانومتر اکسیژن یا رگولاتور اکسیژن است. این وسیله در بالای کپسول اکسیژن نصب می شود. میزان جریان خروجی گاز اکسیژن به وسیله مانومتر طبی و بر اساس نیاز بیمار و دستور پزشک تنظیم می گردد. البته انواع دیگر مانومتر پزشکی نیز وجود دارند برای مثال همان فشارسنجی که در دستگاه های اندازه گیری فشار مورد استفاده قرار میگیرد نوعی مانومتر پزشکی به حساب می آید.
مانومتر اکسیژن در انواع صنعتی و پزشکی تولید می شود. مانومتر اکسیژن صنعتی برای مصارف جوش و برشکاری به کار می رود و مانومتر اکسیژن پزشکی که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم به جهت تنظیم فشار گاز اکسیژن خروجی از کپسول اکسیژن کاربرد دارد.
گاز اکسیژن تحت فشار بالا در سیلندر یا کپسول اکسیژن ذخیره می شود. به همین دلیل بهره گیری مستقیم از گاز اکسیژن درون کپسول امکان پذیر نبوده، رگولاتور به منظور تنظیم فشار گاز مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع رگولاتور اکسیژن، فشار هوای بالای داخل کپسول را شکسته (کاهش می دهد)، گاز اکسیژن را طبق فشار تنظیم شده تحویل بیمار می دهد. به علاوه هر بیمار با توجه به میزان آسیب ریوی و تشخیص پزشک به میزان مشخص از اکسیژن نیاز دارد، که تنظیم آن به وسیله مانومتر طبی انجام می پذیرد. مانومتر اکسیژن امکان تنظیم جریان اکسیژن بر حسب لیتر در دقیقه را توسط یک فلومتر از 1 تا 25 لیتر بر دقیقه امکان پذیر می سازد. برای مصارف خانگی عموما از مانومتر هایی با توانایی تنظیم فشار در محدوده 0 تا 8 لیتر بر دقیقه و یا 0 تا 15 لیتر بر دقیقه (LMP) استفاده می شود. اما در بیمارستان ها و اورژانس این ظرفیت به 0 تا 25 لیتر بر دقیقه می رسد، زیرا بیماران در شرایط اورژانسی به فشار اکسیژن بالاتری نیاز دارند.
با توجه به کارایی اصلی مانومتر، این وسیله عموما از جنس برنج یا آلومینیوم ساخته می شود تا نه تنها توانایی تحمل فشار بالای گاز داخل کپسول را داشته باشد، بلکه سبک بوده و ایمنی لازم را برای بیمار ایجاد کند.
همچنین اکثر مانومتر های پزشکی دارای یک محفظه مرطوب کننده می باشند. مانومتر اکسیژن با عبور دادن هوا از آب مقطر موجود در این محفظه باعث مرطوب شدن اکسیژن ورودی به دستگاه تنفسی بیمار می شود.
در واقع همان صفحه نمایش مانومتر اکسیژن است. این صفحه دایره ای شکل فشار گاز اکسیژن درون سیلندر یا میزان فشار گازی که به مانومتر وارد می شود را بر اساس واحد پاسکال یا بار نشان می دهد. با کاهش میزان اکسیژن درون کپسول، فشار گاز کاهش یافته و عقربه گیج نیز به سمت صفر می رود. در این صورت می توانید متوجه زمان پر کردن کپسول شوید. برای بهبود کاربری و افزایش سهولت در استفاده، صفحه گیج برخی مانومتر های اکسیژن دارای رنگ های زرد و قرمز هستند. قرار گرفتن عقربه بر روی رنگ زرد هشدار به معنی کاهش فشار گاز و رنگ قرمز به منزله اتمام گاز درون سیلندر است.
مانومتر متصل به کپسول اکسیژن، رنگ های قرمز و سبز را بر روی صفحه آن مشاهده می کنید.
فشار گاز خروجی از کپسول را بر حسب لیتر بر دقیقه تنظیم می کند. پزشک معالج بر اساس شرایط بیمار و بر حسب لیتر بر دقیقه میزان جریان اکسیژن ورودی به ریه ها را مشخص می کند. بعضی از فلومتر ها مخصوص تنظیم جریان های پایین برای محدوده سنی نوزاد و کودک و برخی دیگر برای مواقع اورژانسی و تامین فشار های بالاتر می باشند.
همانطور که پیشتر ذکر شد؛ اغلب مانومتر های طبی دارای لیوان مرطوب کننده می باشند. این لیوان باید تا ارتفاع مشخص و با آب مقطر یا جوشانده شده پر شود. رطوبت به جلوگیری از خشک شدن و آسیب رساندن به سیستم تنفسی در اثر استنشاق گاز اکسیژن خشک و با خلوص بالا کمک می کند. زمانی که بیمار به خلوص بالای اکسیژن نیاز دارد، استفاده از ماسک اکسیژن و همچنین لیوان مرطوب کننده الزامی است.
اجزای مانومتر
رگولاتورها بر اساس عوامل مختلفی طبقه بندی می شوند.
رگولاتور یا مانومتر بر این اساس به دو نوع تک مرحله ای و دو مرحله ای تقسیم می شود. رگولاتور تک مرحله ای دارای یک دیافراگم (دریچه) است و هنگامی که فشار گاز در کپسول اکسیژن کاهش می یابد، مانومتر فشار گاز خروجی را افزایش می دهد. بنابراین در این نوع مانومتر تنظیم مرتب جریان اکسیژن امری ضروری است. رگولاتور دو مرحله ای دو دیافراگم دارد. عملکرد آن مانند زمانی است که دو رگولاتور تک مرحله ای را به طور متوالی قرار دهیم. در این حالت، فشار گاز خروجی حتی در حین کاهش فشار سیلندر ثابت باقی می ماند.
براساس تعداد گیج رگولاتور: مانومتر اکسیژن با یک گیج تنها فشار گاز خروجی را نشان می دهد، در حالیکه رگولاتور با دو گیج فشار گاز ورودی از سیلندر به مانومتر و فشار گاز خروجی از مانومتر را نمایش می دهد.
رگولاتور اکسیژن با دو گیج
در این نوع مانومتر اکسیژن که معمول ترین و فراوان ترین نوع به شمار می آید، با باز کردن جریان اکسیژن، گاز به صورت پیوسته و بدون وقفه خارج می شود. بنابراین دستگاه بدون توجه به سرعت تنفس بیمار یا حتی تنفس و عدم تنفس او، اکسیژن آزاد می کند. در این نوع مانومتر میزان گاز هدر رفته افزایش یافته سیلندر زودتر خالی می شود. بنابراین توصیه می شود در صورت استفاده مانومتر طبی با جریان پیوسته، زمانی که فرد نیاز به استفاده از کپسول ندارد شیر فلومتر بسته باشد.
بر اساس ریتم تنفس بیمار کار می کند. به این صورت که تنفس بیمار باعث تحریک رگولاتور و خروج گاز اکسیژن از دیافراگم می شود. میزان اتلاف گاز اکسیژن در نوع پالسی 5 برابر کمتر از پیوسته می باشد. اما توجه به این نکته ضروری است که برای همه بیماران استفاده از مانومتر اکسیژن پالسی توصیه نمی شود. زیرا ممکن است به هر دلیل دستگاه نتواند ریتم تنفس بیمار را تشخیص داده، اکسیژن خارج کند. بنابراین برای انتخاب نوع مانومتر طبی با پزشک خود مشورت نمایید.
با توجه به اینکه در پاندمی بیماری کرونا قرار داریم، متاسفانه بیماران زیادی نیاز به تجهیزات پزشکی خانگی و کمک تنفسی از جمله کپسول و مانومتر اکسیژن دارند. برای مطالعه در رابطه با راه اندازی و راهنمای استفاده از مانومتر و کپسول اکسیژن کلیک کنید.