لارنگوسکوپ

لارنگوسکوپ چیست؟

لارنگوسکوپ (Laryngoscope) یا حنجره‌بین، وسیله‌ای است که برای مشاهده حنجره، تارهای صوتی و مجرای بین آنها استفاده می‌شود. لارنگوسکوپ، یکی از تجهیزات پزشکی ضروری محسوب می‌شود که پزشکان می‌توانند به وسیله آن، معاینه و معالجه نای و تارهای صوتی بیمار را با دیدِ بهتری انجام دهند. این دستگاه، امکان ایجادِ تصویر واضح‌تری از وضعیت حلق ، گلو و حنجره بیمار را برای پزشکان، ایجاد می‌کند. لارنگوسکوپ، به جز معاینه، در موارد مهم دیگری مانند باز کردنِ فضای نای بیمار جهت لوله‌گذاری‌های آندوسکوپی، باز کردن مسیر تنفس در بیمارهای دارای نارسایی تنفسی و همچنین احیای تنفس در موردهای اورژانسی نیز به کار می‌رود.

به طور کلی لارنگوسکوپ شامل یک دسته و یک یا چند تیغه است. پزشک با گرفتنِ دسته، تیغه آن را وارد دهان  و گلوی بیمار می‌کند و با باز کردن تیغه از طریق اهرمِ دسته، بافت نرم گلو یا حنجره را بازتر کرده و تصویر واضح تری برای معاینه به دست می‌آورد. همچنین برای خارج کردنِ جسم خارجی از گلو یا لوله‌گذاری برای اندوسکوپی یا احیای تنفسی، فضای بیشتری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

این دستگاه، همواره بخشی از ابزار مهم پزشکانِ متخصصِ گوش و حلق و بینی، اورژانس، تیم‌های امداد و نجات، اتاق‌های عمل، متخصصین بیهوشی، فوریت‌های پزشکی، بخش‌های آندوسکوپی، احیای قلب و تنفس و همچنین سایر بخش‌های بیمارستانی محسوب شده و عملا کاربرد زیادی در معاینه، تشخیص و لوله گذاری در نای بیماران دارد.

 

 

احیای تنفسی، از کاربردهایِ مهمِ دستگاه لارنگوسکوپ می‌باشد

 

 

 

 

انواع لارنگوسکوپ

لارنگوسکوپ، انواع مختلفی دارد، چرا که معاینه بیماران متفاوت، مستلزم وجود طیف وسیعی از انواع لارنگوسکوپ می‌باشد. انواع لارنگوسکوپ‌ها در طبقه‌بندی‌های مختلف، شامل موارد زیر می‌شوند: 

 

 

1-لارنگوسکوپ از نظر سایز:

این دستگاه با توجه به کاربرد آن برای اطفال و بزرگسالان، در سایزهای مختلفی عرضه‌ می‌شود.

 

 

2-لارنگوسکوپ از نظر تیغه:

که در مدل‌های تیغه خمیده، تیغه مستقیم و تیغه نوک خمیده وجود داشته و از لحاظ تعدادِ تیغه نیز به صورت سه تیغه و شش تیغه، عرضه می‌شود.

 

 

3-لارنگوسکوپ از نظر انعطاف و قدرت دید:

در این تقسیم‌بندی سه نوع لارنگوسکوپ وجود دارد؛ نوع سخت، نوع قابل انعطاف و نوع ویدیو لارنگوسکوپ که دارای دوربینی با کیفیت در انتهای تیغه خود می باشد.

 

 

4-لارنگوسکوپ از نظر کیفیت و برند:

معتبرترین برند‌های لارنگوسکوپ، ساخت شرکت‌های آلمانی می‌باشند. در این زمینه، برند‌های آلمانی ریشتِر، ولش آلن، کاو، هاین، میلر و مکینتاش، بسیار شناخته شده و صاحب‌ نام هستند. از سوی دیگر برندهای متفرقه دیگری نیز که توسط کشورهای پاکستان و چین تولید شده‌اند، در بازار وجود دارند. 

 

 

5-لارنگوسکوپ از نظر امکانات نوری:

که به دو نوعِ استاندارد و فیبر نوری تقسیم می‌شوند؛ در لارنگوسکوپ استاندارد، نورِ دستگاه از طریق باتری‌های درونِ دسته دستگاه، تامین می‌شود اما در لارنگوسکوپِ فیبر نوری که به آن فایبر اپتیک هم گفته ‌می شود، تولیدِ نور از روشی دیگر انجام می‌گیرد.

 

 

 

انواع مختلفی از لارنگوسکوپ ها با کاربردهای متفاوت وجود دارند 

 

 

 

 

 

تیغه‌های لارنگوسکوپ

تیغه‌های لارنگوسکوپ با توجه به نوع کاربردِ متفاوت این دستگاه، با طراحی‌های متفاوتی عرضه می‌شوند. تیغه های لارنگوسکوپ در سه نوعِ تیغه خمیده، تیغه مستقیم و تیغه نوک خمیده، وجود دارند و هر کدام، قابلیت‌های مخصوص به خود را دارا می‌باشند:

 

 

 

تیغه خمیده یا مکینتاش (Macintosh) :

از متداوا‌ترین انواعِ تیغه لارنگوسکوپ محسوب می‌شود. همانطور که از نام آن مشخص است، تیغه این لارنگوسکوپ، از همان ابتدایِ اتصال به دسته، حالتی قوسی شکل دارد. نوکِ این تیغه به گونه‌ای طراحی شده است که به راحتی در داخل فضای گلو، وارد می‌شود. پس از وارد کردنِ این تیغه به گلوی بیمار، می توان با هدایتِ حرکتِ تیغه به سمت جلو و بالا از طریق دسته، فضای بیشتری از ناحیه گلو را در معرض مشاهده قرار داد.

 

 

                     

تیغه خمیده مکینتاش، یکی از متداول‌ترین انواعِ تیغه‌های لارنگوسکوپ، محسوب می‌شود

 

 

 

 

 

 

تیغه مستقیم یا میلِر(Miller)  :

در این نوع، نوک تیغه، کاملا صاف و بدون انحنا می‌باشد. نوکِ مستقیمِ لارنگوسکوپِ میلر، با عبور از زیرِ سطح حنجره، وارد گلوی بیمار می‌شود. در این نوع نیز با حرکت دادنِ رو به جلو و بالای تیغه که از طریق دسته انجام ‌می‌گیرد، فضای گلو بازتر شده و محیط بیشتری از گلو در زاویه دیدِ پزشک قرار می‌گیرد. 

 

 

تیغه مستقیم یا میلر، از انواعِ‌ دیگرِ‌ تیغه‌های لارنگوسکوپ می‌باشد

 

 

 

 

 

 

تیغه نوک خمیده یا هاین  (Heaine) :

این تیغه، بسیار مشابه با تیغه مکینتاش است؛ با این تفاوت که دارای یک نوکِ مفصلی است که با استفاده از یک اهرم، امکان ورود لارنگوسکوپ به داخل والکولا (فضای بین قاعده زبان و اپیگلوت) را برای پزشک امکان‌پذیر می‌کند.

 

 

تیغه نوک خمیده یا هاین، مشابه با تیغه مکینتاش بوده اما نوکی خمیده و قابل انعطاف دارد

 

 

 

 

 

 

 

کاربرد تیغه های لارنگوسکوپ

چرا لارنگوسکوپ‌ها با تیغه‌های متفاوتی ساخته‌ می شوند؟ آیا کاربرد هر تیغه در بیماران مختلف، متفاوت است؟ از آنجا که از لارنگوسکوپ‌ها به عنوان ابزار تشخیصی برای معاینه گلو یا به عنوانِ کمکی برای لوله گذاری استفاده می شود، بنابراین تیغه آنها باید از نظر هندسی با آناتومی بیماران سازگار باشد؛ تا با حداقل میزانِ ایجاد ناراحتی برای بیمار، دید خوبی به پزشکان ارائه دهد. به همین دلیل است که با توجه به سن و نوع عارضه، از تیغه‌هایی با کاربرد متفاوت استفاده‌ می‌شود.

برای مثال، لارنگوسکوپی در بیماران چاق، بیماران کمتر از 4 سال و همچنین بیمارانِ مبتلا به برخی ناهنجاری‌های خاص در ناحیه گلو و حنجره، همواره با چالش‌هایی متفاوت همراه است و کاربرد تیغه‌ای خاص را طلب می‌کند. به همین منظور است که تیغه‌ها، بسته به مدل و کاربردِ لارنگوسکوپ و همچنین زاویه و سایز محفظه گلوی بیمار، به صورت مستقیم یا خمیده و معمولا در 3 یا 4  اندازه متفاوت، طراحی شده‌اند.

 

کاربرد هر تیغه از لارنگوسکوپ، در بیماران مختلف، متفاوت است

 

 

این در شرایطی است که دانش پزشکی نوین، حتی درصدد شخصی سازی این تیغه ها نیز برآمده است. وجود میدان دیدِ‌ اندک، احتمالِ آسیب به دندان‌ها و بافت های نرم و همچنین امکانِ ایجاد ضایعات جزئی برای بیماران، ایده تولید تیغه‌های مخصوصِ بیمار، با بهره‌گیری از امکاناتی نظیر چاپگرهای سه‌بعدی را نیز مطرح کرده است.

تنوع در تیغه‌های متفاوت مانند (مکینتاش)؛ که تیغه آن با زاویه‌ای 90 درجه به دسته متصل می شود، (کسل)؛ که مانند مکینتاش بوده ولی تیغه آن با زاویه‌ای 110 درجه به دسته وصل می‌شود، (مک کوی)؛ که تیغه‌ای شبیه به مکینتاش با بخش نوکِ انتهایی متحرکِ و خم شده دارد، (مَگیل)؛ که تیغه‌ای مستقیم با مقطعی  U‌شکل دارد، و همچنین تیغه های (میلر) و (ویسکانسین) که به صورت مستقیم و با نوک خمیده موجود هستند، همه نشان از کاربردِ هر تیغه خاص، متناسب با وضعیت بیمار دارد. این در شرایطی است که حتی تیغه‌های فلزی و پلاستیکی یکبار مصرف و همچنین تیغه‌هایی برای استفاده توسط پزشکانِ چپ دست نیز طراحی شده‌اند.

 

 

 

 

 

اجزای لارنگوسکوپ

اجزای لارنگوسکوپ، متشکل از دو بخش اصلی، یعنی دسته و تیغه می‌باشد. در قسمتِ دسته این دستگاه، یک محفظه برای باتری، طراحی شده است. بخش دیگر یعنی تیغه، با زاویه‌ای مشخص به دسته متصل شده است. پزشک با در دست گرفتنِ قسمت دسته دستگاه، تیغه را وارد دهان و گلوی بیمار کرده و به معاینه او ‌می‌پردازد. جدا از این دو قسمت اصلی، بخش‌های دیگری نیز با توجه به مدل‌های متفاوت، در این دستگاه تعبیه شده‌اند. برای نمونه می‌توان به اهرمِ کنار دسته اشاره کرد که پزشک با فشار دادن آن، دهانه تیغه وارد شده به گلوی بیمار را بازتر کرده و میدانِ دیدِ بازتری برای خود ایجاد می‌کند. همچنین در برخی مدل‌ها، لامپ‌های نوری کوچکی برای روشن کردنِ حلق بیمار و ایجاد تصویری واضح‌تر، بر روی دستگاه تعبیه شده‌اند.

 

دسته و تیغه، از اجزای اصلیِ لارنگوسکوپ محسوب می‌شوند که در تمام انواع آن وجود دارند

 

 

 

 

انتخاب بهترین لارنگوسکوپ

انتخابِ بهترین لارنگوسکوپ، از میان نمونه‌های متنوعِ موجود در بازار، به نوعِ کاربرد آن بستگی دارد. در این زمینه انتخاب لارنگوسکوپ برای یک پزشک که فقط در مطب به معاینه سرپاییِ بیمار می پردازد، با یک پزشکِ اورژانس یا متخصصِ هوشبری متفاوت است. از سوی دیگر، کارکردهایی چون؛ معاینه حلق و حنجره بیمار، خارج کردن جسم خارجی از گلوی بیمار، آماده سازی نای و گلو برای عبور لوله‌های تنفسی و از همه مهمتر، اقدامات لازم برای احیای تنفسی، از جمله نمونه‌های متفاوتی هستند که هر کدام، نیاز به دستگاه‌ لارنگوسکوپ متفاوتی داشته و حتی در بعضی موارد، تامین چندین دستگاه لارنگوسکوپ مختلف را در کنار هم ضروری می‌سازند.
اما نکته مهمِ مشترک در انتخاب بهترین لارنگوسکوپ این است که هیچگاه نباید در این زمینه، کیفیت را فدای هزینه کرد. به دلیل حساسیت‌هایی که ورودِ یک جسم خارجی مانند لارنگوسکوپ، در بدن بیمار ایجاد می کند؛ می‌توان با انتخاب آنها از میان برندهای معتبر، مخاطرات احتمالی استفاده از این دستگاه‌ها را به حداقل رساند.

 

با وجود برندهای معتبر در بازار، انتخاب بهترین لارنگوسکوپ، کار دشواری نیست

 

 

 

 

 

چگونگی کارکرد لارنگوسکوپ

 

دستگاه لارنگوسکوپ، چگونه کار می‌کند؟ تیغه این دستگاه با ورود به حلق بیمار، امکان معاینه فضای داخل گلو و حنجره بیمار را برای پزشک، فراهم می‌کند. این اما تمام ماجرا نیست؛ با استفاده به موقع و صحیح از لارنگوسکوپ و احیایِ تنفس در یک بیمار اورژانسی، می توان در کمتر از یک دقیقه او را به زندگی دوباره بازگرداند.

از سوی دیگر، چگونگی کارکردِ لارنگوسکوپ به مهارت پزشک و کیفیت دستگاه بستگی دارد؛ به هر میزان که پزشک، توانایی بیشتری در کنترل دستگاه داشته و راه صحیحِ ورود تیغه به گلوی بیمار را بهتر تشخیص دهد، دستگاه نیز جایگاه بهتری در بدن بیمار پیدا کرده و کارکرد بیشتری خواهد داشت. همچنین، کیفیتِ‌ دستگاه لارنگوسکوپ نیز به پزشک کمک می‌کند که با ایجادِ کمترین عوارض ممکن برای بیمار، معاینه یا لوله‌گذاری تنفسی او را درستی، به سرانجام برساند.

 

 

چگونگی کارکرد لارنگوسکوپ، به مهارت پزشک و کیفیت دستگاه، بستگی دارد             

  

 

 

 

نحوه استفاده از لارنگوسکوپ

برای استفاده از دستگاه لارنگوسکوپ، باید ابتدا تیغه را بر روی پایه قرار داده و دو قسمت را محکم به هم وصل کرد. سپس باید از سمتِ راستِ زبان،  تیغه را در دهان بیمار قرار داد. پس از آن باید زبان بیمار را به سمت چپ حرکت داد و تیغه را به سمت حلق بیمار، جلو بُرد تا جایی که اپیگلوتِ بیمار قابل رویت باشد. در ادامه می‌توان با استفاده از اهرمِ روی دسته، دهانه تیغه را بازتر کرد و فضای بیشتری برای معاینه یا عبور لوله‌های تنفسی ایجاد کرد.